Początek Radomiaka

W czasie okupacji młodzież polska pozbawiana została możliwości uprawiania sportu w sposób oficjalny. Zakładano jednak drużyny konspiracyjne, które na podmiejskich łąkach i placach prowadziły rozgrywki piłkarskie. Wśród kilku zespołów istniała również jedenastka fabryki obuwia Bata, zorganizowana głównie z inicjatywy Bronisława Bierniacika, Zdzisława Bielawskiego i Tadeusza Solarskiego. W drużynie tej grali m.in.: Ludwik Adamczyk, Zygmunt Drela, Józef Gibaszewski, Jerzy Jagiełło, Zdzisław Klimkowki oraz Jerzy Pacek. Własną drużynę mieli również uczniowie rzemieślniczej szkoły garbarskiej, której głównym inspiratorem był Jerzy Czachor a wśród pierwszych piłkarzy znaleźli się trzej jego bracia: Aleksander, Marian i Ryszard. W barwach SKS grali również: Marian Ciupa, Jerzy Gniewek, Tadeusz Rusinowicz, Stanisław Szczepański i Tadeusz Zieliński. Właśnie z obu tych zespołów zaraz po wyzwoleniu powstał klub fabryczny pod nazwą Bata. Zebranie założycielskie odbyło się 7. kwietnia 1945 roku. Na nim powołani tymczasowy zarząd z Włodzimierzem Skibińskim na czele. Nim to jednak nastąpiło, już pięć dni wcześniej 2. kwietnia drużyna piłkarska KS Bata rozegrała swój pierwszy mecz z Bronią Radom. Na boisku przy ul. Narutowicza wygrali "metalowcy" 1:0 po bramce strzelonej przez Mariana Więcaszka. KS Bata wystąpił w następującym składzie: Ciupa, Adamczyk, Drela, Gibaszewski, Rusinowicz, Kaliński, Klimkowski, Szczepański, Czachor A., Gniewek, Czachor M.. Również w spotkaniu rewanżowym rozegranym miesiąc później lepsi okazali się piłkarze Broni, wygrywając tym razem 4:0. W połowie czerwca nastąpiła pierwsza zamiana nazwy klubu. Na jednym z posiedzeń, członkowie zespołu zdecydowali, że od tego momentu ich stowarzyszenie będzie nosiło nazwę KS Radomiak. 13. lipca 1945 roku odbyło się zebranie członków klubu, na którym zatwierdzono statut oraz wybrano 9-osobowy zarząd na czele którego stanął dyrektor naczelny fabryki obuwia Włodzimierz Skibiński. On też był autorem znaczka klubowego oraz zasugerował barwy klubowe jako zielono-biało-zielone. Pierwszym kierownikiem sekcji piłki nożnej Radomiaka został Bronisław Biernacik, trenerem Marian Matyjaśkiewicz, kapitanem zespołu Ludwik Adamczyk.

Wkrótce zespół wziął udział w rozgrywkach o mistrzostwo podokręgu radomskiego, który wchodził wówczas w skład Warszawskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej. Mistrzostwa te wyłoniły również drużyny, które w następnym sezonie utworzyły klasę okręgową, zwaną w tamtym czasie klasą A. Zespoły grały w trzech grupach eliminacyjnych, których zwycięscy kwalifikowali się do fazy finałowej. Radomiak został przydzielony do grupy drugiej w której rywalizował z następującymi drużynami: Spartą RKU (4:1, 0:2), MKS Grom (7:0, 11:1), Garbarzem (11:0, 3:0) oraz Kolejowym Klubem Sportowym (15:0, 14:1). Jak widać większość przeciwników Radomiak przewyższał o kilka klas, jedynie drużyna Rejonowej Komendy Uzupełnień zdołała nawiązać w miarę równorzędną walkę. W fazie finałowej wystąpili zwycięscy poszczególnych grup: RKS Radom, Radomiak Radom i Broń Radom. Radomiak uzyskał następujące rezultaty: wygrał z Bronią (7:1, 2:0) oraz zremisował z RKS-em (1:1, 2:2). Wyniki uzyskane przez Radomiaka pozwoliły mu na zdobycie tytułu mistrza podokręgu. Tytuł ten uprawniał do udziału w dalszych spotkaniach, już o tytuł mistrza WOZPN. Radomiak zmierzył się w dwumeczu z mistrzem podokręgu Siedleckiego - WKS-em Siedlce. Pierwsze spotkanie, które odbyło się 7. listopada w Siedlcach zakończyło się zwycięstwem radomian 3:1. W rewanżu tydzień później ponownie lepsi okazali się piłkarze Radomiaka, wygrywając tym razem 5:0. W finale zieloni zmierzyli się z Polonią Warszawa. Pierwszy mecz, który odbył się w Radomiu zakończył się zwycięstwem drużyny z Warszawy 2:0 (0:0). W rewanżu rozegranym lepsi okazali się radomianie, którzy wygrali po bramce Jerzego Gniewka 1:0. Tak więc o tytule mistrza okręgu musiał rozstrzygnąć dodatkowy mecz, który został rozegrany na neutralnym boisku w Grodzisku Mazowieckim. Mecz zakończył się wynikiem 3:3 i konieczna była dogrywka, w której lepsi okazali się warszawiacy i wygrali 4:3. Mimo zwycięstwa Polonii w decydującym meczu to i tak pierwszym powojennym mistrzem Warszawskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej został Radomiak, gdyż w drużynie "czarnych koszul" wystąpił nieuprawniony zawodnik. Tytuł mistrzowski wywalczyli: Józef Pacek, Zygmunt Drela, Ludwik Adamczyk, Jerzy Kaliński, Tadeusz Rusinowicz, Józef Gibaszewski, Jerzy Gniewek, Stanisław Szczepański, Zdzisław Klimkowski, Ryszard Czachor, Marian Czachor, Aleksander Czachor.

W 1946 roku Radomiak ponownie okazał się najlepszą drużyną w autonomicznym podokręgu radomskim i po raz pierwszy stanął do rozgrywek o mistrzostwo Polski. Rozgrywane one były systemem pucharowym. W 1/8 finału radomianie pokonali na własnym boisku Lubliniankę 5:0. W następnej rundzie, kolejnym rywalem była już znacznie silniejsza jedenastka Łódzkiego Klubu Sportowego. Niestety Radomiak poniósł na boisku w Łodzi porażkę 1:3 i odpadł z dalszych rozgrywek. Zakwalifikowanie się do grona ośmiu najlepszych drużyn w kraju było sporym osiągnięciem. Jest to dzisiaj najwyższa wywalczona lokata przez Radomiaka w historii Mistrzostw Polski. Tytuł najlepszej ekipy w kraju wywalczyła warszawska Polonia, ta sama z którą Radomiak rok wcześniej toczył bój o mistrzostwo okręgu warszawskiego.