W walce o pierwsze powojenne Mistrzostwo Polski

W dzisiejszym odcinku przypomnimy rok 1946, w którym to piłkarze Radomiaka ponownie okazali się najlepszą drużyną w radomskim autonomicznym podokręgu piłkarskim. Zieloni odnieśli wówczas rekordowe zwycięstwo 13:0 nad radomską Bronią! Tytuł mistrza podokręgu uprawniał do walki o pierwsze powojenne mistrzostwo kraju. Radomiak dotarł ćwierćfinału Mistrzostw Polski, co było bez wątpienia sporym osiągnięciem.

Zanim jednak Radomiak rozpoczął zmagania ligowe wystartował w turnieju o srebrny puchar WOZPN, ufundowany przez warszawskich jubilerów Stanisława Syrzyckiego i Stanisława Smolarka prowadzących sklep w Alejach Jerozolimskich. Zdecydowanym faworytem turnieju była warszawska Legia, którą w przerwie zimowej wzmocniło kilku zawodników odsługujących w stolicy wojsko.

Radomiak jak na mistrza Warszawy przystało rozpoczął od wysokiego zwycięstwa 5:0 nad warszawską Syreną. Zwycięstwo to zapewniło naszemu zespołowi awans do półfinału. Rywalem zielonych były Czarne Koszule, który w pierwszym meczu pokonały 11:1 Bzurę Chodaków. Stołeczny zespół zawitał do Radomia z nastawieniem pewnego i wysokiego zwycięstwa, czym chciał udowodnić, że ubiegłoroczny tytuł mistrzowski został przyznany Radomiakowi niesłusznie.

Po bardzo zaciętym meczu nasz zespół wygrał 4:3, a zwycięską bramkę na kilka minut przed końcem strzelił Jerzy Gniewek. W finale zieloni spotkali się z faworytem turnieju Legią Warszawa. Spotkanie zostało rozegrane 24. marca 1946 roku na stadionie Wojska Polskiego w Warszawie. Radomiak doznał bardzo bolesnej porażki. Zieloni ulegli wojskowym aż 1:9.

Po przygodzie związanej z walką o puchar jubilerów, już na początku kwietnia Radomiak rozpoczął kolejny sezon ligowy. Ponieważ władze PZPN nie stworzyły wówczas jeszcze centralnych rozgrywek, dlatego też Radomiak mimo wywalczenia w ubiegłym sezonie tytułu mistrza WOZPN nowy sezon rozpoczął ponownie od rozgrywek w podokręgu (klasa A). Rywali zielonych w walce o tytuł najlepszej jedenastki były: RKS Radom, Czarni Radom, WKS Sparta, Proch Pionki i Broń Radom.

W pierwszym spotkaniu podopieczni Mariana Matyjaśkiewicza 4:0 pokonali Czarnych Radom, a już trzy dnia później czyli 14. kwietnia na stadionie przy ulicy Narutowicza rozgromili Robotniczy Klub Sportowy Broń aż 13:0! Jest to najwyższe zwycięstwo Radomiaka nad Bronią w spotkaniach derbowych. Łupem bramkowym w tym historycznym meczu podzielili się: Aleksander Czachor (4), Marian Czachor (3), Stanisław Szczepański (3), Tadeusz Rusinowicz (2), Zdzisław Klimkowski (1). W kolejnych meczach Radomiak pokonał 1:0 Proch Pionki, 6:1 WKS Sparta, a rundę wiosenną zakończył wysokim zwycięstwem 8:0 nad RKS Radom. Tak więc zieloni pierwszą część sezonu z kompletem punktów i stosunkiem bramek 32:1 zakończyli na pierwszym miejscu w tabeli i było jasne, że pewnym i jedynym kandydatem do tytułu mistrzowskiego podobnie jak przed rokiem jest Radomiak.

W spotkaniach rewanżowych nasz zespół odniósł komplet zwycięstwa i podobnie jak wiosną stracił tylko jedną bramkę. Oto wyniki: Czarni Radom 3:0, Proch Pionki 8:0, Broń Radom 4:1, RKS Radom 4:0, WKS Sparta 10:0.

Zdobycie mistrzostwa podokręgu uprawniało do startu w rozgrywkach o mistrzostwo Polski, które rozgrywane były systemem pucharowym. Zieloni do walk o tytuł najlepszego zespołu w kraju przygotowywali się na obozie w Szklarskiej Porębie. Nasz zespól rozegrał też dwa spotkania kontrolne. Uległ 2:3 Wiśle Kraków oraz pokonał 4:1 Granat Skarżysko-Kamienna. Dobre występy w spotkaniach towarzyskich dawały nadzieję na dobra postawę w meczu 1/8 finału. Rywalem Radomiaka była Lublinianka.

Spotkanie rozegrane na stadionie przy ulicy Narutowicza zgromadziło komplet widzów. Był to pierwszy mecz w historii klubu na szczeblu centralnym o mistrzostwo Polski. Pierwsza połowa była dość wyrównana i zakończyła się skromnym prowadzeniem Radomiaka 1:0. Do siatki rywala trafił Marian Czachor. Druga odsłona meczu należała już zdecydowanie do Radomiaka. Zieloni wbili rywalom cztery bramki. Na listę strzelców wpisali się dwukrotnie Marian Więcaszek i Jerzy Gniewek. Efektowne zwycięstwo 5:0 zostało owacyjnie przyjęte przez kibiców. Radomianie w tym meczu wystąpili w składzie: Marian Ciupa - Ludwik Adamczyk, Zygmunt Drela, Józef Gibaszewski, Tadeusz Rusinowicz, Witold Klocek, Zdzisław Klimkowski, Marian Więcaszek, Marian Czachor, Aleksander Czachor, Jerzy Gniewek.

Po wysokim zwycięstwie w 1/8 finału nad Lublinianką w Radomiaku z niecierpliwością czekano na kolejnego rywala, bowiem jego wyeliminowanie oznaczało awans do finałowych rozgrywek o mistrzostwo Polski. Los przydzielił Radomiakowi mistrza Łódzki, Łódzki Klub Sportowy, który w 1/8 pokonał 8:1 Orła Gorlice.

Ćwierćfinałowe spotkanie zostało rozegrane 29. września w Łodzi. Niestety mecz zakończył się porażką Radomiaka 1:3 (0:1). Niemały wpływ na ten wynik miała postawa sędziego Grababińskiego z Sosnowca, który prowadził spotkanie bardzo stronniczo. W końcowych minutach pierwszej połowu podyktował zbyto pochopnie rzut karny dla gospodarzy, natomiast po zmianie stron nie odgwizdał ewidentnej jedenastki dla Radomiaka za faul na Marianie Więcaszku. Honorową bramkę dla zielonych strzelił Marian Czachor.

Nie tylko sędzia, ale i łódzcy kibice zaprezentowali się z negatywnej strony. Prezentowali oni szowinistyczną postawę, rzucali w schodzących do szatni piłkarzy Radomiaka nie tylko kamieniami, ale nawet... sztyletem. Samochody, którymi wracali nasi piłkarze oraz kibice zostały również obrzucane kamieniami i butelkami. Dopiero zdecydowana postawa porucznika Bronisława Czabana, który wyjął w pewnym momencie pistolet ostudziła zapędy miejscowych kibiców.

Zakwalifikowanie się Radomiaka do grona ośmiu najlepszych drużyn w kraju było sporym osiągnięciem. Jest to do dziś najwyższa wywalczona lokata przez nasz klub w historii mistrzostw Polski. Pierwszym powojennym Mistrzem Polski została Polonia Warszawa, z którą Radomiak walczył o prymat w ubiegłym sezonie.